t zelle

Ligging

Aan de Ruurloseweg 92 te Hengelo

Ontstaan

In 1326 komen we Pelgrim van Zelle tegen als bezitter van het goed

Geschiedenis

Aan een zevensprong tussen Ruurlo en Hengelo verrijst het vriendelijke huis 't Zelle, het prototype van een eenvoudige landedelmanswoning die zo prima past in ons Achterhoekse landschap.
Al in 1326 komen we Pelgrim van Zelle tegen als bezitter van het goed en de erfopvolging in de familie is wat duister, maar dat doet in 1427 niet meer ter zake. In dat jaar namelijk draagt Grietken of Margriet van Selle "dat erve ende goet te Zelle" op aan Agnese Bentinck, echtgenote van Dirck van Baer. Margriet was getrouwd met Steven van Kervenheim en hun financiële positie moet nogal zwak geweest zijn, maar toch slagen zij erin om het in 1439 terug te kopen. Geld blijft schaars, ook bij de Van Kervenheim's. Een Steven draagt in 1473 "dat halve erve ende goet te Zelle, groot ende cleyn" op aan zijn broer Gerrit, nadat hij de andere helft vrijwel tegelijk over doet aan Derich Mennynck en vanaf dat moment bestaan er twee Zelle's.
Het Kleine Zelle vereft van de Van Kervenheim's in 1551 op het geslacht Van Munster. En ook hier blijft het modderen! Een Vijth wordt in 1581 beleend, omdat "Sijn broder Henrick vertijt op sijn recht", oftewel zijn recht verzaakt. Henrick had er dus geen zin in! Het goed blijft zich kenmerken door een bijzonder ingewikkelde erfopvolging, ongetwijfeld door geldzorgen veroorzaakt. Er komt een moment dat de familie genoeg heeft van al dat gemier, want in 1671 dragen diverse erven 5/6 deel over aan Dr. Engelbert Tilman Grothe, die het jaar daarop de resterende 1/6 verwerft.
Hoe is het inmiddels met de andere helft gegaan? Wel, Derich Mennynck's kleinzoon Derck overlijdt waarschijnlijk kinderloos in 1542, want in dat jaar laat hij zijn bezit na aan Evert Meyerinck. Diens minderjarige achterkleinzoons Evert en Johan erven het goed in 1580, maar doordat zij beiden in het buitenland verblijven (als militair?) laten zij in 1599 de leeneed door een gevolmachtigde afleggen. Is het hun afwezigheid, of misschien ook hier de financiën, die de Meyerinck's doet besluiten om hun Zelle in 1617 over te dragen aan Gerritjen van der Heyden?
Gerritjen laat het in 1625 na aan Gijsbert van der Heyden, en het blijft een tijdlang aan de Van der Heyden's en de aanverwante familie Everwijn, om uiteindelijk in zijn geheel aan Johan van der Heyden te komen.
Laatstgenoemde draagt het in 1669 over aan Dr.Engelbert Tilman Grothe, die twee jaar later het Kleine Zelle er bij koopt en dan het gehele goed bezit. Groot en Klein Zelle, voortaan alleen 't Zelle genaamd, vererven in de familie Grothe, totdat in 1838 de erven van Alexander Jan Grothe het landgoed verkopen aan Reinier Engelbert baron van Dorth to Medler. Zo'n vijftig jaar later trouwt Anna Louise Clementine Marie van Dorth met Jhr. Willem Frederik Hendrik Joseph Bosch van Drakenstein; hun zoon Eugène Eric Leander laat het weer terugvererven op de Van Dorth's.
In 1999 was eigenaar Zeno Lodewijk Antoon baron van Dorth tot Medler, gehuwd met Maria Emma barones de Weichs de Wenne. Hij overleed op 95-jarige leeftijd op 30 juni 2009.
Hoogstwaarschijnlijk is het huidige huis gebouwd in 1792, mogelijk met oudere delen. Kort na de aankoop door de Van Dorth's werd de voorkant met een verdieping verhoogd, De bijgebouwen werden gebouwd in 1787 en 1790.
Het landgoed had van oorsprong een landbouwfunctie, maar tegenwoordig worden diverse boerderijen verhuurd als vakantiewoning. Op het landgoed, dat in totaal zo'n 350 ha groot is, ligt een golftbaan van zo'n 90 ha.

Eigenaar/Bewoners

Erven Zeno Lodewijk Antoon baron van Dorth tot Medler

Huidige doeleinden

Privé bewoning

Toegankelijk

Landgoed is overdag toegankelijk, huis en directe omgeving niet

Foto's


	Bron: Eigen collectie		Bron: Eigen collectie
	Huis gezien vanaf de weg		Briefkaart circa 1907

Bronnen

Jan Harenberg - "Eens bolwerk van de adel, kastelen en landhuizen in de Achterhoek en Liemers"
Landgoed Zelle